کائولن چیست؟ (KAOLIN) یک ماده شیمیایی سفیدرنگ و یک پرکننده یا فیلر محبوب در تمام دنیاست. این ماده معدنی با فرمول شیمیایی AL2Si2O5 و نام خاک رس چینی هم شناخته می‌شود؛ چراکه چینی‌ها اولین کسانی بودند که کائولن را کشف کردند و از آن در تولید سفال و چینی بهره بردند. اما امروز در جایگاه یک ماده اولیه بسیار مهم که آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند، در صنایع کاغذسازی، رنگ‌سازی، داروسازی، کاشی‌سازی، سنگ‌تراشی و … در تمام دنیا از جمله ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مهم‌ترین ویژگی‌های کائولن
دلیل کاربرد فراوان این فیلر در صنایع مختلف، ویژگی‌های متعددی است که آن را به یک ماده اولیه فوق‌العاده مهم تبدیل کرده‌اند. اصلی‌ترین خواص و ویژگی‌های کائولن سختی بالا، براقیت و انعطلاف‌پذیری است. اما ویژگی‌های مهم دیگری همچون خواص کاتالیزوری، براقیت و جلا، هدایت رسانایی و گرمایی کم، سفیدکنندگی، نرم‌کنندگی، پوشش‌دهندگی، پرکنندگی، سخت‌کنندگی، تغییرناپذیری در محیط‌های اسیدی و بازی و قیمت مناسب به محبوبیت و کاربرد فراوان آن کمک کرده است.
از دیگر ویژگی‌های این ماده معدنی می‌توان به قابلیت کشسانی کم، رطوبت‌پذیری زیاد و حلالیت بالای آن در آب اشاره کرد.
کائولن چطور تولید می‌شود؟
اگر بخواهیم کل فرایند تولید کالوئن را در یک جمله خلاصه کنیم، باید بگوییم خاک رس سفید چینی ابتدا به عنوان یک ماده خام از معادن استخراج می‌گردد. سپس توسط سنگ‌شکن‌ها خرد می‌شود، وارد مرحله همگن‌سازی می‌شود و بعد دوباره با آسیاب خرد می‌شود؛ در نهایت عملیات ویژه تغلیظ روی آن اجرا می‌گردد. کائولن حاوی ناخالصی که در انتهای این مراحل به دست می‌آید، وارد شکل خاصی از فراوری می‌شود تا به عنوان یک ماده پرکننده آماده استفاده باشد.
معادن کائولن در دنیا
کائولن اولین بار در چین کشف شد و حالا معادن آن در تمام دنیا وجود دارند. به خصوص کشورهای آلمان، چک و اسلواکی، انگلستان، فرانسه و ایالات متحده! در حال حاضر بهترین ذخایر ارزشمند این ماده صنعتی در جنوب شرقی ایالات متحده و باقی در کشورهای نامبرده یافت می‌شوند. دقت کنید که با وجود معادن کائولن در سراسر دنیا، رسوبات سفید خالص با خصوصیات مطلوب به سختی یافت می‌شود.
چند نوع کائولن داریم؟
به طور کلی انواع فیلر کائولن در دو نوع «سخت» و «نرم» قابل تهیه‌اند و هریک از آنها ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوت دارند.
- این نوع کائولن تحت تبلور ضعیف‌تر، حاوی دانه‌های ریز با اندازه بین ۰.۲ تا ۰.۴ میکرومتر است و استفاده از آن ترکیب سخت و پخت نشده‌ای می‌سازد.
- در عوض، کائولن نرم ذرات درشت‌تر و متخلخل‌تر با اندازه حدود ۱.۳ میکرومتر دارد و استفاده از آن ترکیب نرم‌تری می‌سازد.
از سوی دیگر، کائولن را برحسب ساختار می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد که با یکدیگر چندان زیادی ندارند:
- کائولن رس توپی. این نوع کائولن به عنوان یک سنگ رسی علاوه بر ذرات کائولن حاوی مقداری کوارتز و کلریت است.
- کائولن هالوزیت. این کائولن‌ها در دو نوع آبدار و بدون آب یافت می‌شوند.
- کائولن دیکیت و ست ناکریت. تبلور این کائولن‌ها در سیستم مونو کلینیک انجام می‌شود و تفاوت آنها در منظم بودن یا نبودن بافت آنهاست.
کائولن چه کاربردهایی دارد؟
این ترکیب شیمیایی یکی از پرکاربردترین مواد اولیه در صنایع مختلف است و در هر صنعت کاربرد متفاوتی دارد. در ادامه این بخش نگاهی به متداول‌ترین کاربردهای آن در ایران می‌اندازیم.
- کائولن و صنعت تولید کاغذ: مهم‌ترین دلیل استفاده از کائولن در صنعت کاغذسازی، کمک به ایجاد درخشندگی و نرمی کاغذ است. خواص این ماده کیفیت جذب جووهر و چاپ روی کاغذ را بالا می‌برد و یک پرکننده و پوشاننده مطلوب محسوب می‌شود.
- کائولن و صنعت تولید رنگ: کائولن یکی از مواد اولیه در تولید رنگ‌های مات است و خاصیت پرکنندگی رنگ روی سطوح را تقویت می‌کند. از سوی دیگر جهت ساخت رنگدانه‌های سفید کاربرد بسیار زیادی دارد.
- کائولن و صنعت تولید دارو: خاک رس چینی به وفور در تولید داروهای ضد اسهال، داروی معده، رودی، پمادهای مسکن درد و داروهای انعقاد خون به کار می‌رود.
- کائولن در صنعت تولید لوازم آرایشی و بهداشتی: یکی از رایج‌ترین کاربردهای کائولن در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی به خصوص محصولات مراقبت پوست است.
- کائولن در صنعت سنگ‌تراشی: متخصصان صنعت سنگ‌تراشی از کائولن در فرایند سفیدکاری استفاده می‌کنند.
- کائولن در صنعت کاشی‌سازی: هدف از به کاربردن کائولن در صنایع تولید کاشی و سرامیک جهت محکم‌سازی و مقاومت در برابر درجه حرارت، دما و صیقل دادن است.
- کائولن در صنایع کشاورزی ارگانیک: کائولن در صنعت کشاورزی به عنوان یک آفت‌کش و حشره‌کش معدنی با کمترین میزان آسیب به محیط‌زیست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- صنعت تولید دیرگدازها: بدون شک یکی از مهم‌ترین کاربردهای کائولن در تولید مواد با پایداری حرارتی بالاست؛ مثل آجرهای نسوز و سایر سازه‌های مقاوم در برابر حرارت.
از دیگر کاربردهای این پرکننده در صنعت می‌توان به تولید صابون و ماسک صورت، صنعت تصفیه آب و فاضلاب، ساخت کفپوش‌های پلاستیکی، تولید لامپ‌های رشته‌ای صنعت سیمان‌سازی، تولید مواد پاک‌کننده، فرمولاسیون چسب ها و درزگیرها، محصولات شیشه‌ای و صدها صنعت دیگر اشاره کرد.
نکات ایمنی مربوط به کائولن
در رابطه با عوارض و ایمنی، مهم‌ترین نکاتی که حین کار با کائولن باید به خاطر بسپارید، استفاده از دستکش، ماسک، لباس مخصوص هنگام کارکردن با کائولن است. این ماده معدنی می‌تواند احتمال تحریک پوست و واکنش های آلرژیک را بالا ببرد یا موجب خشکی و کم‌آبی آن شود. حتما بعد از استفاده از آن دست و روی خود را بشویید و در طول استفاده از استنشاق و بلع خودداری کنید. حتی کشیدن سیگار حین کارکردن با این محصول توصیه نمی‌شود!
توجه کنید که بسته‌های کائولن در صورت خرید عمده کائولن باید در فضایی خشک، سرپوشیده و دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.
جمع‌بندی
خواص متعدد و طیف وسیع کاربردها، فیلر کائولن را به یک ماده معدنی همه‌کاره و ارزشمند تبدیل می‌کند. مهم‌ترین خواص این ماده شیمیایی خاصیت سفیدکنندگی، پایداری شیمیایی و حرارتی، قابلیت حل‌شدن در آب، ذرات ریز و سفید بودن رنگ آن است. به لطف همین خواص، این کانی ارزشمند در صنایع مختلف نظیر تولید سرامیک، کاغذ، رنگ، محصولات آرایشی و بهداشتی، تولید انواع دارو و غیره کاربرد و محبوبیت فراوانی دارد.
برای خرید کائولن بصورت عمده یا کسب اطلاعات دقیق درباره قیمت آن، با شماره ۰۲۱۸۸۱۰۷۷۲۵ تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.